Σαρκό

(Charcot). Επώνυμο δύο διάσημων Γάλλων επιστημόνων. 1. Ζαν-Μαρτέν. Νευρολόγος και ψυχίατρος (Παρίσι 1825 - Νιεβρ 1893), θεμελιωτής βασικών κατευθύνσεων της σύγχρονης νευροψυχιατρικής. Καθηγητής της παθολογικής ανατομίας σε ηλικία 35 ετών, διορίστηκε το 1862 στο περίφημο παρισινό νοσοκομείο ψυχικών νοσημάτων Σαλπετριέρ, όπου οι έρευνες του στράφηκαν στα φαινόμενα υστερίας που ως τότε δεν τα εξέταζε η ιατρική επιστήμη. Οι παρατηρήσεις που έκανε σ’ αυτήν την περίοδο έχουν συγκεντρωθεί στα περίφημα Μαθήματα για τις ασθένειες του νευρικού συστήματος (1872-1893): πρόκειται για παραδόσεις μαθημάτων που έκανε μεταξύ του 1873 και του 1884 και που αργότερα δημοσιεύτηκαν και μεταφράστηκαν σε όλες τις γλώσσες. Στο εργαστήριο του είχαν συγκεντρωθεί οι λαμπρότερες διάνοιες της νευροψυχιατρικής εκείνης της εποχής, από το Ζανέ ως το Φρόυντ, εξαιτίας της φήμης των μελετών του και της περιέργειας για τη θεραπευτική του μέθοδο, με βάση την ύπνωση, με την οποία είχε αρχίσει να πειραματίζεται. Βασιζόμενος σε βαθιές παθολογοανατομικές γνώσεις, ο Σ. κατάταξε και ερμήνευσε οριστικά την κλινική εικόνα και την παθογένεια πολυάριθμων νοσημάτων, φτάνοντας σε μια συστηματική ταξινόμηση των νευρικών διαταραχών. Σήμερα αναφέρεται κυρίως για την εξαίρετη περιγραφή του της υστερίας και ιδιαίτερα γιατί τόνισε τη σημασία των συγκινήσεων στα υστερικά φαινόμενα και την απουσία ανατομικών βλαβών του νευρικού συστήματος. Με το όνομά του είναι ακόμα και σήμερα γνωστά συμπτώματα, κλινικές εικόνες και παθολογοανατομικές καταστάσεις, όπως π.χ. οι ζώνες του Σ. ή υστερογενείς ζώνες, η νόσος του Σ. ή αμυοτροφική σκλήρυνση, η αρτηρία του Σ. ή της εγκεφαλικής αιμορραγίας. 2. Ζαν-Μπατίστ-Ετιέν-Ωγκύστ. Γιος του προηγούμενου, γιατρός και εξερευνητής (Νεϊ-γύ-συρ-Σεν 1867 - Ισλανδία 1936). Χρημάτισε εσωτερικός γιατρός στο νοσοκομείο του Παρισιού, ερευνητής στο Ινστιτούτο Παστέρ (1890-1894) και διευθυντής της κλινικής της ιατρικής σχολής του πανεπιστήμιου του Παρισιού (1896-1898). Το 1905 και ξανά το 1908-1910 ήταν επικεφαλής πολλών αποστολών στην Ανταρκτική. Χαρτογράφησε τη Γη Γκράχαμ με τα κοντινά νησιά και το 1910 ανακάλυψε τη Γη του Σ., που ονόμασε έτσι προς τιμή του πατέρα του. Πνίγηκε στη διάρκεια μιας εξερευνητικής αποστολής, όταν το πλοίο του Γιατί όχι; ναυάγησε στην Ισλανδία. Έγραψε εκθέσεις των εξερευνητικών ταξιδιών του, καθώς και τα έργα Γύρω από το Νότιο πόλο (1912), Ο Χριστόφορος Κολόμβος όπως τον βλέπει ένας ναυτικός (1928). Ο Γάλλος νευρολόγος και ψυχίατρος Zαv - Μαρτέν Σαρκό ο θεμελιωτής της σύγχρονης νευροψυχιατρικής.